چکیده

مدرنیته تحول همه جانبه گرایشی، بینی و رفتاری در سه حوزه فرهنگ، پات و اقتصاد می باشد که در حدود چهار قرن پیش در مغرب زمین رخ داده است و دارای مبانی و غایات خاصی می باشد. یکی از وجوه تحول در مدرنیته، تحول در نظام ارزشی و زیباشناختی جامعه غرب است به طوری که آنچه امروزه به عنوان ارزش های اخلاقی یک از آن یاد می شود در بیشتر موارد با آنچه که در اخلاق دینی که مورد توجه ادیان و انبیاء و عالمان دینی بوده متفاوت شده است و به سبب تفاوت در نوع نگاه به حیات دنیا نه تنها رویه جدیدی در رفتارهای اخلاقی انسان غربی ایجاد شده است. بلکه اساسا ارزش های حاکم بر زندگی او تغییر کرده است. به عنوان مثال اگر زمانی عادت از صفات زشت انسانی بود، امروزه به عنوان یکی از عوامل تحرک انسان ها برای سامان دادن به حیات جمعی محسوب می شود. بر این اساس مسئله مورد تنبل این پژوهش، تأثیرات این تحول همه جانبه بر ارزش های اخلاقی به خصوص در جامعه اسلامی ایران است که به دنبال تبيين تغییرات ارزشی صورت گرفته توسط فرهنگ مادي مدرنيشه می باشد که در نتیجه آن، با شناخت تغییرات صورت گرفته، تحلیل و درک درستی از وضعیت ارزشی جامعه به دست آید و نیز برنامه ریزی صحیح برای رفع آسیب های اخلاقی و رشد و ارتقای فرهنگی جامعه در اخبار برنامه ریزان فرهنگی قرار گیرد تأثيرات و به تبع آن تغییرات ارزشی در اثر سبک زندگی غربی در یک فرایندی انجام می گیرد که در مرحله اول از طریق بنیان نهادن نفس محوری به جای حق محوری در سطح مبانی و در مرحله دوم از طریق ایجاد ساختارها به عنوان زمینه ساز تحقق ارزش های مادی و در مرحله سوم موجب تغییرات ارزشی در سه حوزه فردی، خانوادگی و اجتماعی و پدیدار شدن سبک جدیدی از زندگی در جامعه اسلامی ایران شده است. بدون شناخت عوامل تاثیر گذار در این فرآیند امکان هر گونه آسیب شناسی دقیق از وضعیت ارزشی جامعه و به تبح، برنامه ریزی برای خروج از چالش های موجود بر نخواهد بود با توجه به مطلب فوق تأثيرات مدرنیته که نتیجه آن تغییرات ارزشی بوده است به صورت نظام مند مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است.

بیان مسئله

مدرنیته محصول تحولی است که در حدود چهار قرن پیش در مغرب زمین رخ داد و به تدریج به یک تحول همه جانبه در همه عرصه های بشری تبدیل شد و دارای سه دوره تاریخی: پیدایش تغییرات، تکامل می باشد. این جریان در شكل تکامل یافته خود دارای ۱- نظام فکری هماهنگ در سه حوزه نظام ارزشی، بینشی، دانشی. ۳- ساختارهای اجتماعی - سطح عینی و ملموس از آثار و محصولات است و البته مبتنی بر مبانی و اهدافی می باشد. از مهمترین مبانی مدرنيته می توان به اومانیسم و ماتریالیسم روش شناختی در نوع نگاه به معرفت. آنان و ه نی اشاره کرد. همچنین دارای اهدافی همچون رفاه، آزادی، امنیت و کرامت انسان است که روح و محور وحدت بخش به این اهداف متعدد روح دنیاگرایی و دنیا پرستی است یکی از وجوه این تحول، تحول در نظام ارزشی و زیباشناختی جامعه غرب است به طوری که آنچه امروزه به عنوان ارزش های اخلانی یک از آن باد می شود به طور کلی با آنچه که در اخلاق دینی که مورد توجه ادیان و انبیاء و عالمان دینی بوده متفاوت شده است و به سبب تفاوت در نوع نگاه به حیات دنیا روبه جدیدی در رفتارهای اخلاقی ایجاد شده است. این تفاوت فقط در شکل ظاهری رفتارهای اخلاقی انسان د بد نیست، بلکه اساسا ارزش های حاکم بر زندگی او تغییر کرده و به سبب تفاوت در نوع نگاهش به حبات این جهانی روبه جدیدی در رفتارهای اخلاقی و تخلق به مفات مختلف برگزیده است. به عنوان مثال اگر زمانی عادت از صفات زشت انسانی بود، امروزه به عنوان یکی از عوامل تحرک انسان ها برای سامان دادن به حبات جمعی محسوب می شود، به طوری که در بیشتر موارد هر آنچه روزگاری یکی از صفات بد و غیر قابل قبول تلقی می گشت امروزه جای خود را عوض کرده و تبدیل به یک م ت پسند بده مدرن گشته است، به نحوی که نه تنها متصف به آن مورد مذمت قرار نمی گیرد و خود نیز از داشتن چنین صفی شرمنده نیست، بلکه چه با مورد تشوی تیز واقع می شود و به سبب داشتن چنین صفتی خود را شایسته احترام می دانند. همچنان که آنتونی گیدنز یکی از مدافعان اخلاق سكولار در این باره چنین می گوید:

آنچه روزگاری در اخلاق دینی رذيلت محسوب می شد. در دوران مدرن فضيلت به حساب آمده و جای خود را با آن عوض می کند. بر جوانب مذموم وجود أتانی و ابعاد قیر اخلاقی أو مهر محت و رسبت زده می شود چرا که خودخواهی و سودجویی و خودنمایی و لاف زنی و اسراف، که همه مورد طعن عالمان اخلاق دینی است. خدت پئ به تعدیل و تعادل معیشت جمعی می کنند. اگر بنات فردی حذف شوند و همگان راه زهد و قناعت را در پیش گیرند، نظام زندگی مختلّ خواهد شد و رشته معشیت جمعی گسیخته خواهد گشت. سودجویان و زیادت طلبان و آزمندان و خوشگذران ها هستند که بازار تجارت را پر رونق می دارند؛... و اگر روزی جهان، از این اغراض و امیال پست و مذموم تهی شود. مرگ و خفتگی، معشیت جمعی را در کام سرد خواهد کشید. خلاصه آنکه در جهان امروز عقل تابع نفس شده و بیرون به جای درون نشسته و رذیلت ها جانشین فضیلت ها شده اند.

برای ارسال نظر باید عضو سایت باشید