در این تحقیق ، در پی پاسخ گویی به این پرسش اساسی است که خیار حیوان چیست؟ واحکام مرتبط با آن ومستندات هریک از آن احکام از منظر امامیه کدامند؟ به منظور پاسخ به سوال پژوهش با طرح مقدمات وبیان کلیاتی به تعریف جامعی ازبیع و اصطلاح فقهی آن ، انواع واقسام بیع وخیار ومصادیق آن پرداخته و در بررسی مبانی آن به ادله قرآنی مربوطه و بحث فقهی مربوط به آنها پرداخته و با توجه به آنکه عمده مباحث و فروعات فقهی از روایات اخذ می شود به بررسی روایات مربوطه در باب خیارات از کتب روائی مانند وسائل الشیعه پرداخته شده و در ادامه به بررسی و مقایسه دیدگاههای فقهای امامیه از صدر اسلام تاکنون اشاره شده و نتایج زیر حاصل گردیده است .

- اختصاص خیار حیوان با مشتری است ، در صورتی که افراط و تفریط نشود .

- گستره خیارحیوان « مسقطات خیار حیوان » درصورت تصرف ؛ معامله قطعی وخیاری در کار نخواهد بود.

تعریف خیارحیوان از نظر مصنف کتاب فقه صادق - علیه السلام -که می فرمایند:«خيار الحيوان الذي هو في الجملة اجماعي بل ضروري عند علماء المذهب كذا في الجواهر، و النصوص الشاهدة به مستفيضة ان لم يكن متواترة، لاحظ» خیار حیوان دومین مورد از خیارات بیع[1]، خیارحیوان[2] است که شاید بتوان گفت فقها بر این نظر اجماع[3] دارند بلکه در کتاب جواهر گفته شده که علمای امامیه تماماً این خیار را از احکام قطعی و ضروری می‌دانند و احادیثی که در این مضمون وارد شده است اگر متواتر[4] نباشد ، یقیناً در حد استفاضه[5] می‌باشد ولی قانون مدنى در رابطه با خيار حيوان در مادّه ی 398 چنين مى‌گويد: «اگرمبيع حيوان باشد مشترى تا سه روز از حين عقد اختيار فسخ معامله را دارد».

[1]. خیارات بیع اصطلاحی فقهی ایست و به معنی آن است که در شرایطی خاص، مشتری یا فروشنده حق دارند معامله را به هم بزندو فسخ کند. فیض ،علیرضا، مبادی فقه واصول، پیشین ، دریک جلد ، ص327.

[2]. خیار حیوان بدین معنی است که اگر شخصی حیوا نی را خریداری کند و تا سه روز حیوان مبتلا به مریضی بوده باشد و یا بواسطه مریضی تلف شود حق بر هم زدن معامله را دارد. همان ، ص 329.

[3]. به نظریه و فتوای که تمامی علما بدان معتقدند و فتوی داده‌اند، نظریه‌ای اجماعی گفته می‌شود. همان ص47.

[4]. تواتر یعنی یک حدیث را افراد زیادی و به صورت پی در پی روایت کرده باشند به گونه‌ای که انسان به وا سطه کثرت روایات بدان حدیث یقین کند. همان ،ص44.

[5]. روایتی که به حد تواتر نرسیده باشد اما شیوع داشته باشد. همان ، ص290.

برای ارسال نظر باید عضو سایت باشید